مدیر منابع انسانی: وظایف، شایستگی‌ها، مسیرشغلی و درآمد
نویسنده: سونیا جلالی
زمان مطالعه: 15 دقیقه
با گذار سریع سازمان‌های کشورمان از دپارتمانهای اداری به دپارتمانهای منابع انسانی طی دهه اخیر، شغل مدیر منابع انسانی از آن دسته مشاغلی است که در حال حاضر با بازار کار مناسبی در کشورمان روبروست، به هر حال مدیران به دنبال سکانداران شایسته‌ای هستند که کشتی پر تلاطم مدیریت منابع انسانی سازمان خود را به آن‌ها بسپارند، اما متاسفانه در کشور ما نگاه حرفه‌ای به این شغل آن طور که باید و شایسته است، کمتر وجود دارد، بسیاری از افراد با خواندن یکی دو کتاب مدیریتی و یکی دو سال تجربه از جنس کارگزینی داعیه نشستن بر این مسند حساس سازمانی را دارند،البته پرواضح است که تبعات انتخاب چنین افرادی در جایگاه مدیر منابع انسانی سازمان ها تا چه حد می تواند آسیب زننده و در برخی موارد غیر قابل جبران باشد.
در این مقاله قصد دارم ابعاد مختلف شغل مدیر منابع انسانی را تشریح کنم که بتواند به عنوان راهنمایی برای مدیران، در هنگام بکارگیری و انتخاب مدیران منابع انسانی و نیز برای افرادی که قصد دارند مسیر حرفه‌ای خویش را در این حوزه ترسیم نمایند، مورد استفاده قرار گیرد.
| مدیرمنابع انسانی همانطور که از نام آن بر می‌آید قرار است همه فعالیت‌های مرتبط با کارکنان را در سازمان هدایت نماید که در نهایت سازمان با حداکثر کارایی از کارکنان و کمترین هزینه به اهداف خود دست پیدا نماید. |
این هدف اصلی طیف وسیعی از وظایف و مسئولیت‌ها را در بر می‌گیرد که در ادامه به برخی از اصلی‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
اصلی ترین وظایف و مسئولیت های مدیر منابع انسانی
• طراحی استراتژی‌ها و رویه‌های مدیریت منابع انسانی در سازمان و یکپارچه‌سازی آن با اهداف استراتژیک سازمان
• طراحی فرآیندهای مدیریت منابع انسانی نظیر: تجزیه و تحلیل مشاغل، برنامه‌ریزی نیروی انسانی، جذب، مصاحبه، ارزیابی و انتخاب، جبران خدمات، مدیریت عملکرد، آموزش و توسعه کارکنان، تناسب شغل و شاغل، شایستگی‌ها، استعدادیابی و جانشین پروری، مربی‌گری و منتورینگ، ارتقا، سیستمهای اطلاعاتی منابع انسانی، مشارکت، روابط کار و سلامت کارکنان و... و نظارت بر اجرای بهینه آن‌ها
• همکاری و ارائه مشاوره به مدیریت ارشد در خصوص سیاستهای مربوط به نیروی انسانی در راستای اهداف استراتژیک کسب و کار
• هماهنگ کردن و نظارت بر کار متخصصان و کارکنان بخش منابع انسانی
• نگرش‌سنجی از کارکنان و طراحی برنامه‌های بهبود
• طراحی و اجرای برنامه‌هایی جهت بهبود انگیزه، تعهد و تعلق کارکنان
• مدیریت مسایل و مشکلات نیروی انسانی مانند مسایل مربوط به اخراج کارکنان، نبود انگیزه کافی در کارکنان و..
• شناخت علایق، انگیزه‌ها و شخصیت نیروی انسانی از طریق ایجاد ارتباطات انسانی
• برقراری ارتباط مناسب بین مدیران ارشد و کارکنان سازمان
• رسیدگی به شکایات و سوالات و حل مشکلات کاری کارکنان
شایستگی‌های مدیر منابع انسانی
اما یک مدیر منابع انسانی برای انجام اثربخش وظایف فوق چه شایستگی‌هایی باید داشته باشد؟ به عبارت دیگر مدیران منابع انسانی برای ایفای نقش "با عملکرد بالا" در دپارتمانهای منابع انسانی چه دانش، مهارت و ویژگی‌هایی باید داشته باشند؟ مدلهای مختلف شایستگی‌هایی را برای شغل مدیر منابع انسانی پیشنهاد داده‌اند، برخی از مهمترین شایستگی‌های مشترک بین این مدل‌ها عبارتند از:
دانش و تخصص منابع انسانی: دانش اصول، مهارتها و وظایف مدیریت منابع انسانی
رهبری: توانایی جهت دهی و ایجاد انگیزه در کارکنان در راستای اهداف سازمان
شم کسب و کار: توانایی درک و بکارگیری اطلاعات در راستای دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان
مشاوره: توانایی راهنمایی دادن به ذی نفعان مختلف سازمان
ارتباطات: توانایی مبادله اطلاعات موثر در میان ذی نفعان سازمان
حل مساله و تصمیم‌گیری: توانایی تحلیل مسائل، ارزیابی راه حل‌ها و انتخاب بهترین راه‌حل
ورود به حرفه، شرایط احراز و مسیر شغلی
شغل مدیر منابع انسانی از شغل‌هایی است که تقاضا برای آن در کشورمان و نیز در دنیا رو به افزایش است، پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2020، تقاضا برای این رشته در دنیا 13% رشد داشته باشد، در کشور ما اگرچه آمار دقیقی از میزان تقاضا برای این حرفه در دسترس نیست، اما روند افزایش تقاضا برای شغل مدیر منابع انسانی در سازمان های کشورمان کاملا مشهود است.
برای ورود به حرفه مدیر منابع انسانی در کشور ما شرایط احراز متعددی وجود دارد، اکثر سازمان‌ها مدرک کارشناسی ارشد و یا دکترا در رشته‌های مدیریت را شرط ورود به این حرفه می‌دانند، میزان سابقه درخواستی نیز از 5 سال به بالا متغیر است، اما مهمتر از تحصیلات از نظر من تجربه کار به عنوان کارشناس منابع انسانی است، که تعیین کننده است. اگر آینده حرفه‌ای خود را در شغل مدیر منابع انسانی ترسیم کردید، پیشنهاد من این است که در حوزه‌ها و زیرشاخه‌های مختلف این حرفه، نظیر جذب، آموزش، ارزیابی عملکرد، حقوق و دستمزد، قوانین کار و... کار کارشناسی جدی انجام داده، دانش کسب کرده و تجربه بیندوزید، (اگر به خاطر داشته باشید در مجموعه مقالات چطور به یک فرد حرفه‌ای در حوزه مدیریت منابع انسانی تبدیل شویم؟، راهکارهای توسعه دانش حرفه‌ای و مهارت حرفه‌ای را با هم مرور کردیم). ورود به عنوان کارورز به سازمان‌ها در دوران دانشجویی(حتی بدون دستمزد) و تلاش برای انجام وظایف کارشناس منابع انسانی در کنار افراد با تجربه، راه شما را برای ورود به این حرفه هموار می‌نماید.
میزان درآمد و حقوق مدیر منابع انسانی در ایران و جهان
متوسط حقوق و دستمزد سالیانه مدیر منابع انسانی در دنیا 105.456$ است، رنج حقوق سالیانه مدیران منابع انسانی در دنیا در شکل زیر نمایش داده شده است.
در ایران بر اساس آخرین گزارشات منتشر شده توسط سایت ایران تلنت، متوسط حقوق و دستمزد ماهیانه مدیر منابع انسانی 4.000.000 تومان است، در شکل زیر می‌توانید حداقل و حداکثر حقوق و دستمزد را بر اساس این گزارش مشاهده فرمایید.
هر چند مشاهدات من در بسیاری از شرکت‌های خصوصی رقم‌های بالاتر از حداکثر منتشر شده توسط گزارشات را نیز نشان میدهد.
با نگاهی به وظایف و شایستگی های گفته شده در این مقاله در می‌یابیم که یافتن فرد لایقی که هدایت بخش منابع انسانی سازمان را بر عهده بگیرد، چالشی بسیار جدی خواهد بود، اما این انتخاب ارزش آن را دارد که هیئت‌مدیره و مدیران ارشد، با دقت نظر بیشتری به آن بپردازند؛ چرا که انتخاب شایسته می‌تواند موجب ارزش‌آفرینی بسیار برای سازمان شود و کشتی منابع انسانی سازمان را به سرمنزل مقصود که همان کسب مزیت رقابتی برای سازمان است برساند.
منابع:
گزارش 95حقوق و دستمزد ایران تلنت
تجرییات شخصی نویسنده در حرفه مشاوره مدیریت منابع انسانی
نمونه فرم های مورد نیاز متخصصین منابع انسانی
برچسب ها: مدیریت منابع انسانی
سلام وقت بخیر
اغلب روزی یکی دو ساعت در حوزه منابع انسانی مطالعه میکنم. چندسالی هست که دراین حوزه فعالم واز انتخابم خوشحال. درحال حاضر مدیرمنابع انسانی فوجیتک (رایز) هستم. اگرفرصتی باشه و پیشنهاد مناسبی هم باشه، کارهای مشاوره ای و پروژه ای انجام میدم. از نوشته های شما نیز چند باری بهره جستم. مثل همین مقاله.
نکته ای که در نوشته های شما ندیدم، استفاده از مدل یا مدلهای خاصی برای فرمت دهی به نوشته ها، دانش و تجربیات شخصی شماست. مانند آنچه در این مقاله درخصوص وظایف مدیر منابع انسانی مرهون فرمودید، درست و قابل استناد است منتها برخی موارد مانند سیستمهای اداری و رفاهی دیده نمی شود. البته به جبران خدمت اشاره فرمودید. ضمن اینکه پیشنهاد می کنم از مدلهای تعالی نظیر EFQM هم استفاده ای بفرمایید. بنده اعتقاد دارم وظایف مدیر منابع انسانی دقیقا همان 5 معیار EFQM به اضافه سایر وظایف رهبری و مدیریتی اشاره شده در این مدل است.
امیدوارم پیشنهادم مفید بوده باشه.